مشخصات بمب سنگرشکن GBU-۵۷ | بمبی که سرنوشت جنگ ایران و اسرائیل را تغییر می‌دهد

رویداد۲۴| حسین فلاحی: GBU-۵۷، یک بمب هدایت‌شونده غیرهسته‌ای سنگرشکن قدرتمند است که در اختیار نیروی هوایی ایالات متحده است. این بمب قابلیت نفوذ به اهداف سخت و مدفون را دارد و قدرتمندترین بمب غیرهسته‌ای سنگرشکن در زرادخانه ارتش آمریکا به شمار می‌رود.

GBU-۵۷ MOP (نفوذگر مهمات عظیم)، به عنوان یک بمب نفوذگر سنگین، می‌تواند تأسیسات زیرزمینی به شدت مستحکم مانند سنگرها، مراکز فرماندهی و انبار‌های سلاح را منهدم کند. در حال حاضر بمب‌افکن‌های B-۲ و B-۵۲ و همچنین B-۲۱ می توانند این بمب را پرتاب کنند.

معرفی و تاریخچه توسعه بمب GBU-۵۷

پروژه GBU-۵۷ MOP به اوایل دهه ۲۰۰۰ بازمی گردد. شرکت های نورثروپ گرومن و لاکهید مارتین تلاش مشترک خود را برای تولید این بمب آغاز کردند. با این حال، به دلیل موانع مالی و فنی، این پروژه متوقف شد. پس از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، تجزیه و تحلیل بمب‌های سنگرشکنی که در حمله به این کشور مورد استفاده قرار گرفته بود نشان داد که آنها فاقد قدرت نفوذ لازم برای از بین بردن اهداف مستحکم و سخت هستند.

این امر به توسعه یک بمب سنگرشکن بزرگتر منجر شد و پروژه MOP توسط آژانس کاهش تهدید دفاعی (DTRA) برای رفع این نیاز نیروی هوایی آمریکا آغاز شد. در نهایت، قرارداد طراحی و تولید این بمب به شرکت بوئینگ اعطا شد.

در سال ۲۰۰۷ اولین آزمایش انفجار استاتیک این بمب در میدان موشکی وایت سندز انجام شد. آزمایش‌های پروازی این سلاح از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰، با بمب‌افکن‌های B-۵۲ و B-۲ انجام شد. در فوریه ۲۰۱۰، این پروژه به نیروی هوایی منتقل و تحویل اولین واحد‌های عملیاتی این بمب در سپتامبر ۲۰۱۱ آغاز شد.

مشخصات فنی بمب MOP-۵۷ GBU

وزن تخمینی نفوذگر مهمات انبوه GBU-۵۷ متنوع بوده و با توجه به منابع مختلف بین ۱۲۳۰۰ تا ۱۳۶۰۰ کیلوگرم است. طول این بمب تقریباً ۶.۲ متر و قطر آن حدود ۰.۸ متر است. برای اینکه تصور درستی از وزن این بمب داشته باشید باید بدانید وزن آن معادل با وزن دو فیل بالغ آفریقایی است.

کلاهک این بمب از مخلوطی از مواد منفجره AFX-۷۵۷ و PBXN-۱۱۴ تشکیل شده است. وزن کل کلاهک از ۲۴۰۰ تا ۲۶۰۰ کیلوگرم متغیر است که شامل حدود ۲۰۸۰ کیلوگرم AFX-۷۵۷ و ۳۴۱ کیلوگرم PBXN-۱۱۴ می‌شود. بدنه کلاهک از آلیاژ فولاد با کارایی بالا ساخته شده است که برای حفظ یکپارچگی آن در هنگام ضربه طراحی شده است.

این ساختار به بمب این امکان را می‌دهد که بار انفجاری قابل توجهی را حمل کند و در عین حال ساختار نفوذگر را در حین ضربه حفظ کند. وزن قابل توجه بمب و آلیاژ مخصوص آن برای قابلیت نفوذ آن بسیار مهم است، دقیقاً مانند فرو کردن یک میخ فولادی در سنگ. بیشتر وزن بمب در بدنه آن قرار دارد.

قدرت تخریب بمب MOP-۵۷ GBU

بنا به برآوردها بمب GBU-۵۷ MOP می تواند تقریباً در ۶۰ متر بتن مسلح با مقاومت ۵۰۰۰ PSI نفوذ کند. همچنین این بمب می‌تواند در حدود ۴۰ متر سنگ نسبتاً سخت و حدود ۸ متر بتن مسلح با مقاومت ۱۰۰۰۰ PSI نفوذ کند. لازم به ذکر است که قابلیت نفوذ گزارش شده ۶۰ متر بر اساس اطلاعات اولیه و نمونه‌های اولیه بمب است و در حال حاضر هیچ اطلاعات دقیقی در مورد ظرفیت نهایی نفوذ آخرین نسخه از این بمب ها در دسترس نیست.

نفوذگر مهمات انبوه GBU-۵۷ یک مهمات هدایت‌شونده دقیق است که ازسیستم جی پی اس/سیستم ناوبری اینرسی برای افزایش دقت هدف‌گیری استفاده می‌کند و دارای خطای دایره ای در حد چند متر است. این بمب دارای چهار بال ذوزنقه‌ای ثابت در امتداد قسمت میانی خود و چهار باله مشبک در دم خود است که به تنظیم مسیر آن در طول پرواز کمک می‌کند. GBU-۵۷ MOP که به یک فیوز هوشمند مجهز است، می‌تواند زمان انفجار خود را بر اساس عمق و پیکربندی هدف زیرزمینی تغییر دهد.

بمب GBU-۵۷ دارای فیوز‌های حسگر حفره است که در صورت شناسایی حفره بزرگ در داخل سنگر، ​​باعث انفجار می‌شوند. علاوه بر این، این سلاح شامل یک فیوز تأخیری است که به کلاهک اجازه می‌دهد تا قبل از انفجار، از ضربه اولیه پس از نفوذ به هدف جان سالم به در ببرد. در مقایسه با BLU-۱۰۹، بمب MOP بیش از ده برابر قدرت انفجاری و قابلیت‌های نفوذ قابل توجهی بیشتری دارد. وزن BLU-۱۰۹ تنها ۹۱۰ کیلوگرم است و عمق نفوذ بسیار کمتری دارد.

تعداد و هزینه تولید GBU-۵۷

توسعه سلاح MOP GBU-۵۷ حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار هزینه دارد. هزینه تولید هر واحد تقریباً ۳.۵ میلیون دلار تخمین زده می‌شود و نسخه‌های ارتقا یافته احتمالاً بیشتر خواهند بود. اگرچه تعداد دقیق بمب‌های MOP تولید شده طبقه‌بندی شده است، اما برآورد‌ها نشان می‌دهد که ذخایر نسبتاً کمی - حدود ۲۰ عدد تا سال ۲۰۱۵، با پتانسیل افزایش تولید وجود خواهد داشت.

مشخصات MOP GBU-۵۷

نوع: بمب سنگرشکن
ساخت: ایالات متحده
سازنده: بوئینگ
طول: ۶.۲ متر
قطر: ۸۰ سانتی‌متر
وزن کل بمب: حدود ۱۲.۵ تن
وزن کلاهک: حدود ۲.۵ تن
نفوذ: ۶۱ متر
هدایت: اینرسی/جی پی اس